Elektrozawory – co należy wiedzieć przed ich zakupem?

Nawadnianie ogrodu zazwyczaj jest czasochłonnym zajęciem, ale dobra instalacja nawodnieniowa pozwala na na szybkie poradzenie sobie z tym zadaniem. Nawet automatycznie sterowane podlewanie ma jednak swoje ograniczenia. Jednym z największych jest wydajność źródła wody.

W przypadku, kiedy musimy podlać duży ogród, ilość dostarczanej wody może okazać się zbyt mała do tego, by zapewnić prawidłowe jej ciśnienie w całej instalacji. Problem w szczególności dotyczy zraszaczy, które swoją pracę opierają na odpowiednio wysokim ciśnieniu wody. Dlatego koniecznie trzeba w takiej sytuacji podzielić instalację nawodnieniową na sekcje, które będą zasilane wodą po kolei. Dużym ułatwieniem w sterowaniu sekcjami są elektrozawory.

Co to są i do czego służą elektrozawory?

Elektrozawory to zawory, których praca sterowana jest z użyciem prądu elektrycznego. Podstawę konstrukcji elektrozaworu stanowią: zawór główny, który zamyka i otwiera przepływ wody oraz cewka, czyli elektromagnes. Zawór zaopatrzony jest w metalowy element, który przyciąga cewka, dzięki czemu może on pokonać siłę sprężyny. Cewki mają różną wielkość i wymagają odmiennego napięcia i mocy. Przyłożenie napięcia do cewki powoduje zmianę położenia zaworu i przepływ cieczy lub jego zablokowanie. Odcięcie dopływu przywraca stan pierwotny. Z tego powodu elektrozawory dzielimy na normalnie zamknięte (NC) i normalnie otwarte (NO). Ponadto, zawory dzielone są ze względu na liczbę dróg przepływu wody (dwudrogowe, trzydrogowe, wielodrogowe), choć do nawadniania stosuje się zazwyczaj te pierwsze. Zawory trój- i wielodrogowe wykorzystywane są w systemach fertygacyjnych do automatycznego podawania pożywki do wody, dzięki czemu wraz z podlewaniem od razu można wykonać nawożenie roślin.

Materiały, z jakich wytwarzane są korpusy elektrozaworów, to przede wszystkim odporne tworzywa sztuczne, takie jak PVC lub poliamid, choć mogące pracować pod wysokim ciśnieniem modele zasilane prądem 230V zazwyczaj wytwarzane są metalu (np. z mosiądzu, żeliwa czy stali) i doskonale nadają się nie tylko do wody – z powodzeniem można je również wykorzystać np. do paliw. Na wysokie ciśnienie odporne pozostają też elektrozawory poliamidowe, które dodatkowo charakteryzuje duża odporność na działanie agresywnych cieczy, np. stężonych roztworów nawozowych.

Najważniejszą zaletą elektrozaworów jest możliwość niezwykle efektywnej i bardzo sprawnej kontroli przepływu wody w instalacji nawodnieniowej. Zawory elektromagnetyczne w instalacjach nawodnieniowych zazwyczaj stosowane są do odcinania dopływu wody do poszczególnych sekcji, dzięki czemu możliwe jest utrzymanie w nich właściwego ciśnienia, a także odpowiedniego dla poszczególnych rodzajów upraw czasu aplikacji wody.

Jaki zawór elektromagnetyczny wybrać?

Kryteria wyboru elektrozaworów do przydomowej instalacji nawodnieniowej mogą być różne. Jednym z nich jest prąd, jaki jest konieczny do wzbudzenia pracy. Na rynku dostępne są elektrozawory zasilane prądem stałym 9V lub 24V, a także prądem zmiennym: 230V. Najniższym napięciem prądu zasilającego charakteryzują się elektrozawory 9V. Ich pracą można kierować za pomocą sterowników bateryjnych, dzięki czemu wykorzystuje się je do zasilania tych miejsc w ogrodach, które zlokalizowane są z dala od zabudowań, czyli tam, gdzie przeprowadzenie zasilania byłoby utrudnione. Elektrozawory zasilane prądem 24V wymagają doprowadzenia przewodów zasilających od sterownika, są jednak bardziej przystępne cenowo od rozwiązań zasilanych prądem 9V. Dobrze sprawdzą się tam, gdzie zasilany z sieci sterownik jest zlokalizowany w budynku lub pod zadaszeniem, a wyprowadzone z niego przewody doprowadzone są do skrzynki z elektrozaworami obsługującymi dopływ wody do różnych sekcji. Zawory wyposażone w cewki prądu stałego charakteryzują się cichą pracą i pozostają mało podatne na zużycie tłoka. W czasie kupna należy bardzo uważać, aby nie pomylić tego, jak zasilany jest elektrozawór, ponieważ podłączenie modelu 9V do zasilania 24V spowoduje uszkodzenie cewki.

Cewki zasilane prądem zmiennym 230V stosowane są zazwyczaj tam, gdzie występuje wysokie ciśnienie wody zasilającej. Wadą tych elektrozaworów jest to, że w czasie pracy wydają buczący lub brzęczący dźwięk, który może być dla niektórych osób irytujący.

Sprawdź naszą ofertę: zawory ręczne

Na co warto jeszcze zwrócić uwagę przy zakupie elektrozaworów?

Wybierając elektrozawór, trzeba postawić model z gwintem o średnicy, która będzie zgodna ze średnicą innych elementów systemu nawadniającego. W ogrodnictwie popularne są elektrozawory z gwintami o średnicy połowy lub jednego cala. Szukając elektrozaworu, warto też zwrócić uwagę na to, czy możliwe jest ręczne sterowanie jego pracą, co pozwoli na wygodne podlewanie niezależnie od działania sterownika. Równie ważna jest możliwość szybkiego przetestowania działania elementów w sekcji. Innym, przydatnym elementem jest wbudowany filtr, który pozwoli na pracę elektrozaworu bez jego zapychania. Sam elektrozawór powinien mieć konstrukcję, która umożliwi jego łatwe rozebranie, np. w celu oczyszczenia lub wymiany membrany tłoka. Kupno elektrozaworu, którego nie można łatwo lub w ogóle nie da się rozebrać, będzie mogło generować problemy związane z demontażem i wymianą tego elementu.

Polecamy przeczytać również:

Czujniki do systemów nawadniania – inteligentne nawadnianie ogrodu
System nawadniania ogrodu – krok po kroku